نوشتاری از سیما آریایی منش و اسمهان حکاک در مجله سیمای بانکداری
هیچ تعریفی که مورد توافق همه متخصصین باشد در مورد متاورس وجود ندارد. کتی‌هاکل، آینده پژوه فناوری و متخصص متاورس در گفتگو با مکنزی، متاورس را بسیار گسترده‌تر از دیدگاه‌های امروز درباره آن می‌داند. از دید او متاورس در واقع همگرایی زندگی فیزیکی و دیجیتالی ما است. در واقع ترکیبی از فناوری‌های واقعیت افزوده، واقعیت مجازی، بلاکچین، تکنولوژی ۵G، رایانش لبه‌ای و بسیاری از فناوری‌های دیگر است.
از سوی دیگر متاورس به هویت و مالکیت دیجیتالی ما نیز مربوط می‌شود. در واقع متاورس گسترش جدیدی از خلاقیت انسان از برخی جهات است. متاورس یک تکامل است و یک تغییر و جهش ناگهانی نیست.
بگذارید ده سال بعد را تصور کنیم. تصور کنید ده سال بعد یک جوان صبح که از خواب بر می‌خیزد چه می‌کند؟
۱- او یک مشاور صوتی دارد که با کمک او روزش را آغاز می‌کند.
۲- او به سمت کمد می‌رود و به نسخه حجمی خودش که یک آواتار و یا یک هولوگرامی از خودش است نگاه می‌کند و شروع به امتحان کردن لباس‌های مجازی با استفاده از آن نسخه حجمی از خودش می‌کند که تمام اندازه‌های او را دارد و سپس انتخاب می‌کند که آن روز چه چیزی بپوشد.
۳- حالا لباس واقعی خود را می‌پوشد. این لباس یک جزء دیجیتالی دارد. با کمک این جزء دیجیتالی می‌تواند بسته به اینکه چه کسی بنظر می‌رسد تغییر یابد.
نکته مهم اینکه متاورس شبیه ویران شهر یا جامعه “پادآرمانی” داستان‌های علمی تخیلی نیست که زندگی در آن بسیار سخت و دشوار و شیطانی است. در دنیای فیزیکی که با دیجیتال همگرا شده، ما از واقعیت فرار نمی کنیم؛ بلکه برعکس آن را در آغوش گرفته و با محتوای مجازی و تجربیاتی که می‌تواند زندگی‌مان را در محیط خانه و کار جذاب تر و کاراتر کند آمیخته می‌کنیم. طوری که احساس رضایت بیشتر، کارایی بالاتر و شادی بیشتری را تجربه می‌کنیم. ما می‌توانیم به این وسیله با عزیزانمان ارتباط با کیفیت‌تری داشته باشیم.
در دنیای دیجیتال، برگزاری یک کنسرت به صورت مجازی همان طور که در زمان پاندمی تجربه کردیم، به همان اندازه واقعی است که وقتی آن را در محیط فیزیکی برگزار می‌کردیم. توجه به جزئیات صحنه، لباس پوشیدن برگزارکنندگان، همه و همه به همان اندازه مهم است.
در دنیای تجارت نیز شاهد پیشرفت کسب و کار در هر دو دنیا هستیم. دهه‌هاست که دربازی‌های کامپیوتری تجربه تجارت مجازی به مجازی را داریم. متاورس در ده سال آینده به بلوغ خود می‌رسد و تجارت مجازی به مجازی به تجارت مجازی به فیزیکی تبدیل خواهد شد. این به چه معناست؟
شخص ممکن است در حال یک تجربه مجازی باشد و کالایی بخرد و آن کالا به طور فیزیکی به خانه‌اش ارسال شود و سپس برعکس، جایی که شخص در حال خرید یک کالای فیزیکی یا یک تجربه فیزیکی است و این موجب می‌شود تا قفل چیزی برای شخص در فضای مجازی باز شود. متعاقب این تغییرات گسترده مدل‌های تجاری جدیدی خلق شده و تکامل می‌یابند.
متاورس چه تفاوتی با بازی‌ها دارد؟
بسیاری از تجربیات مجازی بر روی موتورهای بازی‌ها ساخته شده اند، بنابراین اینها به هم مرتبط هستند اما دقیقا یکسان نیستند. در دنیای آینده مفهوم کار تغییر جدی می‌کند. هم اکنون نیز کار برای برخی از ما بیشتر ذهنی است تا فیزیکی. کارها در آینده به خلاقیت گره می‌خورد البته نه فقط در فضای فیزیکی بلکه خلاقیت و ساختن در فضای مجازی.
در متاورس همه سازندگان جهان هستند و در واقع فرصتی برابر برای ساخت جهان در دسترس همگان قرار می‌گیرد. یادمان باشد که ما از کار فیزیکی رها نمی‌شویم زیرا ما موجودات فیزیکی هستیم. فقط باید بدانیم که مفهوم کار گسترده می‌شود و بازی بخشی از آن است.
اقتصاد و متاورس:
به لحاظ اقتصادی، متاورس پتانسیل ایجاد یک بازار عظیم جهانی را دارد. برای تصور این موضوع باید بدانیم در سال ۲۰۲۱ حدود صد میلیون دلار برای کالاهای مجازی در بازی‌ها خرج شده است. مدل کسب و کاری آن “مستقیم به آواتار” یا همان Direct-to-Avatar است. در حالی که مدل بعدی Direct-to-Consumer یا همان مستقیم به مصرف کننده خواهد بود. در وضعیت کنونی، یعنی مدل مستقیم به آواتار همچنان شاهد توسعه بازار هستیم، پس خیلی دور از ذهن به نظر نمی‌رسد که در سال‌های نزدیک شاهد تجارت تریلیون دلاری در آن باشیم.
در واقع ما تدریجا به سوی اقتصاد متقاطع بین فضای دیجیتال و فضای فیزیکی می‌رویم. تصور کنید که روزی یک کاربر Decentraland در داخل محیط آن غذایی سفارش دهد و آن را درب منزل تحویل بگیرد و برعکس در فضای فیزیکی تراکنشی انجام شود که اثر آن در فضای مجازی دیده شود. به عنوان مثال هم اکنون شرکت اسباب بازی L.O.L Surprise! بسته‌های کارتی را ایجاد کرده است که دارای یک کیوآرکد هستند که می‌توانند برای بازکردن قفل NFTها و تجربیات مجازی اسکن شوند. البته هنوز ما در مرحله فراگیری نیستیم. اما درنهایت با درک بیشتر شرکت‌ها در مورد چگونگی تغییر سفر مشتری در خرده فروشی و نقاط خرید، همه اینها انجام خواهند شد. یا یک مثال دیگر سرمایه گذاری در NFTها است که می‌تواند در آینده برای مصرف کننده ارزش خلق کند.
زنان در متاورس
امروزه فرصت‌های عظیمی برای زنان در صنعت متاورس وجود دارد. با نرخ رشد کنونی، در آینده نزدیک هزاران شغل جدید در متاورس وجود خواهد داشت. با وجود نرخ بیکاری در حال حاضر، فرصت‌های زیادی در این فضا ایجاد خواهد شد.
شواهد علمی نشان می‌دهد که زنان بیشتر از مردان از ریسک کردن خودداری می‌کنند، این امر می‌تواند (در میان بسیاری از دلایل دیگر) توضیح دهد که چرا زنان در اتاق‌های هیئت مدیره و سایر موقعیت‌های تاثیرگذار حضور کمرنگ‌تری دارند. با این وجود بیشتر این تفاوت در رفتارهای مخاطره‌آمیز در میان مردان و زنان را می‌توان به نقش “پرورش” و هنجارهای اجتماعی نسبت داد. تحمل و نگرش‌های ریسک کاملاً تغییر پذیر است و متاورس فرصتی برای بازنویسی تاریخ و ایجاد جامعه‌ای عادلانه (هر چند مجازی) ارائه می‌دهد.
اکنون وب ۳٫۰ ظهور کرده و دنیای مجازی فرصتی برای رشد برابر زنان و مردانی که زودتر وارد عمل می‌شوند تا در متاورس پیشگام باشند ارائه می‌دهد. تاریخ تمایل دارد خود را تکرار کند و این بار هم مانند قبل مشاغل اثرگذار این فضا را در اختیار مردان بگذارد. اما این بار می‌تواند متفاوت باشد:
- هنوز روزهای اولیه متاورس است.
- روزهای اولیه ریسک بالایی هم دارند.
- ریسک بالا می‌تواند موجب کسب سود زیاد شود.
ایده اصلی متاورس بر این اصل استوار است که همه یکی هستند. در متاورس استعداد، بر هر گونه سوگیری ذاتی از جمله ظاهر فیزیکی غلبه می‌کند. متاورس یک اقتصاد موازی کاملاً جدید را برای شرکت کنندگانی که مایل به فعالیت در جوامع جهانی سازنده آن هستند باز می‌کند. حال زمان آن است که زنان نیز ریسک کرده و پر قدرت وارد آن شوند.
برندها و متاورس
برندها باید اهداف و نتایج کلیدی(OKRs) را مشخص کنند و پتانسیل نرخ بازگشت سرمایه(ROI) را محاسبه کنند و البته این نکته را در نظر بگیرند که فرضیات اولیه و آزمایش‌ها ممکن است شکست بخورند، اما صبر کردن برای سال‌های آینده و آزمایش فرضیات در آینده ممکن است فرصت را از آنان بگیرد. بنابراین باید یک استراتژی روشن داشته باشند. نکته مهم اینجاست که بدانیم دیگر تنها معیارهای بازاریابی عمل نمی‌کند. اگر در وب ۲ تعداد لایک، به اشتراک‌گذاری‌ها، تعداد مشترکین و تعداد دنبال‌کنندگان مهم بودند، در این محیط که از تجربیات و جوامع مجازی صحبت می‌کنیم، منظور چیست؟
اگر تنها به تعداد افراد موجود در کانال دیسکورد خود بسنده کنید، اگر تعدادی از آنها ربات باشند، تکلیف چیست؟ این مهم است که بدانید چه چیزی را اندازه‌گیری می‌کنید و داشتن یک ایده واضح از معنای موفقیت برای هر اجرای آزمایشی که انجام می‌دهید مهم است، باید بدانید چه چیزی را می‌خواهید آزمایش کنید و چه چیزی می‌خواهید یاد بگیرید. این فراتر از آزمایش موفقیت صرفا با یک عدد است.
توصیه به مدیران
مدیران برای گریز از هیاهو و تبلیغات بیهوده و اجتناب از ضرر باید سه کار مهم انجام دهند:
۱- آموزش: آموزش قدرت است، خود و تیم‌های تحت نظرتان باید آموزش ببینید. تا اتفاقات پیش رو را کمی زودتر ببینید.
۲- استراتژیک باشند: به اقداماتی لازم است در واکنش به متاورس انجام دهید فکر کنید. یک استراتژی کل‌نگر ایجاد کنید. داشتن یک استراتژی کل‌نگر در متاورس آنقدر اهمیت دارد که حتی اگر تاکنون در متاورس وارد شده‌اید و فعالیت‌های بازاریابی را شروع کرده‌اید پیشنهاد می‌شود که یک گام به عقب برگردید و استراتژی خود را ایجاد کنید.
۳- نگاه به درون: در شرکت شما حتما افراد با تجربه و خلاق وجود دارند، ببینید کدامیک می‌توانند آغاز به اندیشیدن، مطالعه در مورد متاورس نموده و شروع به ساخت تیم نمایند. اگر تیم‌های نوآوری دارید که مدتهاست در مورد واقعیت مجازی بررسی و واقعیت مجازی را توسعه می‌دهد، دقیقا همین تیمی است که نیاز دارید، آنها رهبر هستند و می‌دانند چگونه به صورت سه بعدی فکر کنند. ممکن است بومی‌های کریپتو نیز داشته باشید که برای شما کار می‌کنند، که حتی نمی‌دانید بومی کریپتو هستند. باهوش ترین افراد را پیدا کنید حتی اگر جوان‌ترین باشند. برای جذب استعدادها تمام تلاش خود را بکنید.
اکسنچر یکی از برترین برندهای مشاوره در جهان در گزارش اخیر خود که در سال ۲۰۲۲ منتشر شد و جامعه آماری آن ۴۶۵۰ مدیر اجرایی از ۲۳ صنعت و ۳۵ کشور بوده، به نتایج نظرسنجی فراگیر خود اشاره می‌کند :
– بیش از ۹۸ درصد از مدیران بر این باورند که پیشرفت‌های مستمر در فناوری نسبت به روندهای اقتصادی، سیاسی یا اجتماعی در تدوین استراتژی بلندمدت سازمان‌شان قابل اعتمادتر است.
– بیش از ۱۴ درصد از مدیران گزارش می‌دهند که کرونا همچنان در برنامه‌های تجاری و عملیات سازمان آنها اختلال ایجاد می‌کند. ۸۶ درصد دیگر گزارش می‌دهند که سازمان آنها با پاندمی سازگار شده است و حالت عادی جدیدی پیدا کرده است.
– بیش از ۷۱ درصد از مدیران اظهار می‌کنند که متاورس تأثیر مثبتی بر سازمان‌های آنها خواهد داشت و ۴۲ درصد معتقدند که پیشرفت یا تحول خواهد بود.
– بیش از ۹۵ درصد از مدیران بر این باورند که پلتفرم‌های دیجیتالی آینده نیاز به ارائه تجربیات یکپارچه دارند که امکان تحلیل داده‌های مشتریان را در بسترها و فضاهای مختلف فراهم می‌کند.
– بیش از ۹۲ درصد از مدیران موافق هستند که سازمان‌های پیشرو، مرزهای دنیای مجازی را برای واقعی تر کردن آن جابجا می‌کنند و نیاز به تداوم و یکپارچگی بین دنیای دیجیتال و فیزیکی را افزایش می‌دهند.
– بیش از ۷۴ درصد از مدیران گزارش می‌دهند که تعداد دستگاه‌های IoT/Edge مستقر در سازمان‌شان به طور قابل توجهی یا تصاعدی طی سه سال گذشته افزایش یافته است.
– بیش از ۹۶ درصد از مدیران موافق هستند که سازمان‌های آنها متعهد به احراز هویت از مبدا و استفاده واقعی از هوش مصنوعی هستند.
– بیش از ۶۵ درصد از مصرف کنندگان در جهان بابت ویدیوهای جعلی عمیق نگرانی دارند.
– بیش از ۷۳ درصد از مصرف کنندگان فکر می‌کنند که در طول سه سال آینده، تعداد دفعاتی که با هوش مصنوعی (AI) یا محتوای تولید شده توسط هوش مصنوعی در تعامل هستند، افزایش خواهد یافت.
– بیش از ۶۹ درصد از مدیران گزارش می‌دهند که محاسبات کوانتومی در آینده موجب تحول سازمان آنها خواهد داشت.
– بیش از ۶۷ درصد از مصرف کنندگان انتظار دارند شرکت‌ها از فناوری‌ها برای حل مشکلات بزرگ و پیچیده جامعه استفاده کنند، زیرا به نفع آنها و جوامعشان خواهد بود.
حریم خصوصی
هیجان زیادی در مورد Web3 و متاورس وجود دارد. مسئله حریم خصوصی همچنان مسئله روز است. داده‌ها و حریم خصوصی و چالش‌هایی که ممکن است حتی ندانیم که ممکن است اتفاق بیفتند در حال حاضر نگران کننده هستند. درست همین جاست که کمپانی‌های کوچک‌تر در بخش توسعۀ متاورس نسبت به غول‌های تکنولوژی مزیت دارند. به طور قطع حفظ حریم خصوصی و کنترل اطلاعات شخصی برای تمام کسانی که وارد متاورس می‌شوند نگرانی عمده ای است و در برابر کمپانی‌هایی مانند متا (فیس بوک) با آن سابقۀ سوء استفاده از اطلاعات شخصی کاربران، توسعه دهندگان جدید و کوچک باید با تاکید بر حفاظت از اطلاعات شخصی، سهم بزرگتری از بازار را بدست بیاورند. معماری و چارچوب این محیط باید شفاف باشد، شرایط و قوانین نیز روشن باشد به طوری که کاربران به طور کامل آن را درک کنند و در مورد دیده شدن اطلاعاتشان رضایت کامل داشته باشند، نه این که آنها را با اصطلاحات حقوقی پیچیده فریب داده و عملاً مجبور به کاری کنند که کاربر درک نمی‌کند.
وظیفه رهبران کسب و کار
رهبران کسب‌وکار مسئول توسعه متاورس هستند و باید کوشش کنند که توسعه عادلانه، ایمن و پایدار باشد و در کل به جامعه خدمت کند. برای شروع باید به کارهایی که انجام می‌دهند نگاه کنند تا مطمئن شوند که فرآیندهای استخدام آنها در حال گسترش است و فقط از یک منطقه جغرافیایی خاص استخدام نمی‌کنند تنها به این دلیل که در آنجا استعداد جذب کرده‌اند. شما به عنوان رهبر کسب وکار باید به مهارت‌هایی که نیاز دارید فکر کنید، زیرا اگر یک تیم متاورس ایجاد می‌کنید، باید توزیع شوند و به عبارتی غیر متمرکز باشند.
قانون‌گذاران به خصوص باید در مورد متاورس دانش بیشتری کسب نمایند و آموزش ببینند. این کمک می‌کند تا چالش‌های قانون‌گذاری که در وب ۲ داشتیم در وب ۳ رخ ندهد یا بسیار کمتر باشد.
ما باید جلوی تعصبات و سوگیری‌های خود را بگیریم. متاورس فرصت‌های بسیاری را برای معلولین و افراد دارای نقص عضو ایجاد می‌کند. خلق رویاهای جدید مسلما با مقاومت روبرو خواهد شد حتی اگر خلق این دنیاها مبتنی بر اینترنت باشد.
نکته ای که بهتر است بخاطر بسپاریم:
تلاش‌های بازیگران متعدد در حوزه وب نسل سوم و متاورس موجب تغییر تعاملات دیجیتالی می‌شود و ما از مصرف کنندگان منفعل به کنش‌گران فعالی در اقتصاد جدید تبدیل می‌شویم. فراجهان هنوز در مراحل اولیه خود است و ما در حال تماشای شکل گرفتن آن. آیا آماده ایفای نقش موثر و سازنده هستیم؟
نوشتاری از: سیما آریایی منش و اسمهان حکاک در شماره ۴۵ مجله سیمای بانکداری
دیدگاه ها (0)